22
آگوست

فرق استفاده از مصالح با کیفیت و بی کیفیت در ساختمان

به عقیده کارشناسان از حدود 1000 نوع مصالح ساختمانی (شامل گروه‌های اصلی و فرعی) مورد استفاده در صنعت ساختمان، بسیاری از مصالح ساختمانی دارای استاندارد مناسب نبوده و از کیفیت لازم برای ساخت‌وساز برخوردار نیست و عمر مفید ساختمان در بخش عمومی در اکثر کشورها بین ۲۵ تا ۳۰ سال است. متاسفانه از چند دهه گذشته مسکن به عنوان یک کالای سرمایه‌ای شناخته شد و به تبع آن ساخت‌وساز آن هم از حالت تخصصی خارج شده و به کالایی برای کسب سود افراد تبدیل شده است و کیفیت ساختمآن ها قربانی شرایط بازار و سودآوری می‌شود. بر اساس داده‌های آماری سازمان آتش‌نشانی بیش از ۹۰‌ درصد ساختمان‌های ناایمن در گروه ساختمان‌های پرخطر و میان‌خطر قرار دارند که پراکندگی استقرار آنها حساسیت‌ها نسبت به ایمنی آنها را دو چندان می‌کند.

دلایل عمده استفاده از مصالح ساختمانی نامرغوب

رعایت اصول ایمنی در ساخت‌وساز و نظارت بر آن از مهم‌ترین عوامل ساختمان‌سازی مطلوب به شمار می‌رود، اما صاحب‌نظران این بخش‌بر این باورند که کیفیت مصالح مصرفی و چگونگی انتخاب و مصرف آن‌ها نیز ازجمله بااهمیت‌ترین دلایل بهبود کیفیت ساخت‌وساز محسوب می‌شوند. به عقیده کارشناسان از حدود 1000 نوع مصالح ساختمانی (شامل گروه‌های اصلی و فرعی) مورداستفاده در صنعت ساختمان، بسیاری از مصالح ساختمانی دارای استاندارد مناسب نبوده و از کیفیت لازم برای ساخت‌وساز برخوردار نیست و عمر مفید ساختمان در بخش عمومی در کشور ها بین ۲۵ تا ۳۰ سال است، ولی در برخی کشور ها با استفاده از همین میزان از مصالح، عمر ساختمان‌ها به ۱۵۰ سال نیز می‌رسد که این مصالح به‌نوعی هدر رفتن سرمایه‌های ملی است.

یکی از دلایل بی‌کیفیتی مصالح ساختمانی، افزایش قیمت‌های حامل انرژی است که درنتیجه آن هزینه‌های تولید مصالح نیز افزایش می‌یابد و به دلیل اینکه تا یکی دو ماه کارخانه‌ها اجازه گران کردن مصالح را ندارند، از کیفیت مصالح ساختمانی کاسته می‌شود. متأسفانه از چند دهه گذشته مسکن به‌عنوان یک کالای سرمایه‌ای شناخته شد و به‌تبع آن ساخت‌وساز هم از حالت تخصصی خارج‌شده و به کالایی برای سودآوری افراد تبدیل شد. بنابراین در این شرایط روابط میان ساخت‌وساز هم که از روابط بازار تأثیر می‌گیرد، توجهی به ضوابط مهندسی نمی‌کند و کیفیت ساختمان‌ها قربانی شرایط بازار و سودآوری می‌شود و ساختمان‌های بارنگ و لعاب ظاهری مناسب اما بی‌کیفیت و باقیمت‌های بالا به فروش می‌رسد و بهره‌برداران نیز پس از چند سال سکونت با مشکلات ناشی از بی‌توجهی به ساخت استاندارد مواجه می‌شوند. درنهایت باید گفت که هزینه‌هایی که در این زمینه و در بلندمدت از دست می‌رود، سرمایه‌های ملی است و به‌طورقطع آسیب‌های جانی و مالی بسیاری را در پی خواهد داشت که در این میان متضرر نهایی مالک یا خریدار ساختمان است.

آسیب‌های انتخاب آجر بی‌کیفیت

امراض آجر چیست؟

به‌طورکلی می‌توان امراض آجر را در نمک‌هایی که در آن موجود هست، خلاصه کرد و آن را برحسب اهمیت می‌توان به ۲ دسته تقسیم کرد:

آلوئک

سفیدک

۱-آلوئک: اگر در مسئله تهیه آجر مقداری سنگ‌آهک (caco3) وجود داشته باشد و این سنگ‌آهک همراه خشت وارد کوره شود در اثر حرارت کوره گاز co2 متصاعد شده و تبدیل به آهک زنده می‌شود (Cao) در این حالت وقتی این آهک در مجاورت آب قرار گیرد (البته با توجه به ملات و غیره حتماً در مجاورت آب قرار خواهد گرفت) آهک به وجود آمده زیاد حجم پیدا می‌کند و این زیادی حجم موجب از هم پاشیدن آجر می‌شود و اگر این آجر در نماسازی بکار رود به‌نما منظره بدی می‌دهد. برای جلوگیری از این امر اولا در موقع تهیه مصالح آجر دقت نموده که قطعات سنگ‌آهک وارد مصالح نشود و قبل از تعیین معادن جهت تهیه مصالح آجر نوع آن مصالح آزمایش شود. ثانیاً باید قبل از مصرف آجر نمونه‌هایی از آن را در داخل آب بگذاریم تا اگر اصولاً آجر آلوئکی باشد مشخص شود و از بکار بردن آجر الوئکی مخصوصاً در نماسازی خودداری شود.

۲-سفیدک‌ها: سفیدک‌ها انواع مختلفی دارد مانند سفیدک‌های کربناتی، سفیدک‌های سولفاتی، سفیدک‌های کلروری، سفیدک‌های نیتراتی و غیره. اگر اسیدهای فوق در مصالح تهیه آجر موجود باشد و با خشت به کوره رود و در داخل آجر بماند این نمک‌ها بعدازاینکه آجر در مجاورت باران قرار گرفت به‌صورت سفیدک و به‌اصطلاح عامیانه شوره میزند. این مسئله به‌این‌علت روی می‌دهد که به لحاظ اینکه آب باران در حین سقوط در مجاورت co2  موجود در هوا قرارگرفته و با آن ترکیب می‌شود و تولید اسیدکربنیک (H2Co3) می‌نماید که یک اسید ناپایدار هست و اگر این باران روی نما های آجری بریزد و به عمق آن نفوذ پیدا کند املاح ذکرشده به‌صورت سفیدک روی آجرنما ظاهر می‌شود که بسیار بدمنظره‌ای است.

مصالح پیش‌ساخته نسل جدیدی از متر یال ساخت‌وساز هستند که مورد استقبال بسیاری از افراد در حیطه ساختمان‌سازی قرارگرفته‌اند. مصالح پیش‌ساخته تأثیر شگرفی در صنعت ساختمان از خود بر جای گذاشته‌اند. عموماً ساخت این‌گونه مصالح با توجه به شرایط اقلیمی منطقه صورت می‌گیرد و استفاده از آن‌ها باعث کاهش میزان ضایعات ساختمانی می‌شود.

به‌کارگیری این مصالح در انواع پروژه‌های ساختمانی قابل‌اجرا می‌باشد. از ویژگی‌های بارز استفاده از این متریال های پیش‌ساخته می‌توان به کاهش مصرف مصالح ساختمانی اشاره کرد. اما ازآنجایی‌که بسیاری از افراد در حیطه ساختمان‌سازی با این‌گونه متریال ها آشنایی ندارند، تقاضای استفاده از آن‌ها اندک بوده و نیروی متخصص کارآمد و باتجربه در این زمینه چندان زیاد نیست.

این مصالح را می‌توان در دسته متر یال دوستدار محیط‌زیست قرارداد که هیچ‌گونه آلودگی در محیط‌زیست ایجاد نمی‌کنند. کار با متریال پیش‌ساخته به‌مراتب آسان‌تر بوده و سرعت اجرای کار را تا اندازه زیادی افزایش می‌دهد.

ساخت نما با استفاده از این متریال به‌راحتی صورت گرفته و نتیجه‌ای رضایت‌بخش در پی دارد. در ادامه این مطلب به جزئیات بیشتر در مورد این‌گونه مصالح، کاربرد، مزایا و معایب آن‌ها می‌پردازیم.

مزایای استفاده از مصالح پیش‌ساخته

استفاده از مصالح پیش‌ساخته در ساختمان‌سازی دارای مزایایی می‌باشد که ازجمله می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

  • استفاده از این مصالح باعث کاهش هزینه‌های کلی در ساخت ساختمان می‌شود.
  • به‌کارگیری مصالح پیش‌ساخته باعث افزایش میزان بهره‌وری تجهیزات می‌شود، چراکه امکان استفاده مجدد از آن‌ها در برخی موارد وجود دارد.
  • استفاده از نسل جدید مصالح پیش‌ساخته باعث افزایش کارایی نیروی انسانی شده و  همین امر از انجام هرگونه فعالیت اضافی جلوگیری به عمل می‌آورد.
  • مصالح پیش‌ساخته باعث افزایش کیفیت قطعات و دقت در کنترل کیفی محصولات می‌شود.
  • مصالح پیش ساخته می‌تواند به کاهش هزینه‌های کارگاهی کمک کند.
  • استفاده از این محصولات امکان نظارت بهتر بر ارتقا کیفیت محصولات پیش ساخته را فراهم می‌کند.
  • این‌گونه مصالح باعث کاهش در زمان اجرای پروژه می‌شود.
  • استفاده از این محصولات باعث ایجاد یکپارچگی در طراحی و اجرا می‌شود.
  • استفاده از این مصالح می‌تواند با توجه به شرایط اقلیمی و آب و هوایی به بهترین شکل ممکن صورت پذیرد.
  • مصالح پیش ساخته باعث کاهش میزان نخاله‌های ساختمانی می‌شود.
  • نسل جدید مصالح پیش ساخته ساختمانی از انعطاف‌پذیری بالایی برخوردار هستند. این امکان وجود دارد که قطعات پیش ساخته را از یکدیگر جدا کرد. این امر حمل‌ونقل و نصب آن‌ها را آسان می‌کند.
  • استفاده از این مصالح باعث بالا رفتن امنیت و ایمنی کارگران نیز می‌شود.

معایب استفاده از مصالح پیش ساخته

در مقابل تمام مزایایی که استفاده از این مصالح به همراه دارد، استفاده از آن‌ها معایبی نیز به دارد که ازجمله می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

ساخت این مصالح در مراحل اولیه طراحی زمان‌بر هست.

استفاده از این محصولات امکان اعمال تغییرات در روند اجرای پروژه را فراهم نمی‌کند.

در بسیاری از موارد در پروژه‌های ساختمانی فضای کارگاهی برای نگهداری از مصالح پیش ساخته اندک هست.

یکی از معایب استفاده از مصالح پیش ساخته، مشکلات مربوط به اجرای درزبندی آن‌ها می‌باشد.