22
مه

همه چیز درباره صفر تا صد ساختمان و استحکام آن

 همه‌ی ما در خانه‌هایی امن و راحت زندگی می‌کنیم و معمولاً وقتی به یک ساختمان قدم می‌گذاریم که ساختمان کاملاً ساخته شده است؛ اما شاید بسیاری از ما درباره‌ی صفر تا صد ساخت و ساز خانه اطلاعی نداشته باشیم. شاید برای بسیاری از ما این سؤال وجود داشته باشد که مراحل صفر تا صد ساختمان چه هستند و در هر مرحله چه کارهایی باید انجام داد. بسیاری از کسانی که مالک یک زمین هستند، به دلیل آن که همواره از وارد شدن به مراحل ساخت و ساز ترس‌های مبهمی دارند، هیچ‌گاه به فکر ساخت یک ساختمان در زمین‌شان نمی‌افتند. در این مقاله قصد داریم مراحل ساخت ساختمان از صفر تا صد را برای شما توضیح دهیم. از بتن‌ریزی و آرماتوربندی و ساخت اسکلت فلزی و …

  1. تخریب و ساخت ساختمان

در ابتدا باید زمینی که می‌خواهید در آن ساختمان سازی کنید را مشخص کنید؛ و در ادامه ویژگی‌های آن را بررسی، و نقشه اولیه آن را پیاده‌سازی کنید. بعد از تصمیم‌گیری برای اجرای سازه طراحی‌شده(و همچنین صفر تا صد پروژه ساختمان) باید مجوزهای لازم مانند پروانه ساخت گرفته شود. لازمه مجوزهای شروع مراحل ساخت ساختمان، داشتن مدارک مالکیت و سند زمین، مشخصات هویتی، و همچنین تعیین یک مهندس ناظر است. پس از کسب مجوز می‌توانید شروع به ساخت و ساز ساختمان کنید.

  • پی‌گذاری یا پی‌سازی یکی از اولین مراحل صفر تا صد ساختمان بوده و عملیاتی است که برای استحکام بنیه‌ی ساختمان انجام می‌گیرد. پی‌ها قسمت‌هایی از ساختمان هستند که نیروهای وارده به ساختمان را به زمین منتقل می‌کنند و از این طریق از شدت ارتعاشات کاسته و سبب استحکام ساختمان می‌شوند. برای عملیات پی‌سازی باید ابتدا عمل گودبرداری انجام شود؛ گودبرداری به برداشتن حجم زیادی از خاک زمین گفته می‌شود که در نتیجه‌ی آن یک حفره‌ی بسیار بزرگ در سرتاسر زمین به عمق حداقل نیم متر ایجاد می‌گردد.
    در صورتی که ارتفاع ساختمانی که قرار است ساخته شود، زیاد بلند نباشد، گودبرداری در ارتفاع کم صورت گرفته که به آن گودبرداری سطحی نیز گفته می‌شود. این نوع از گودبرداری گاه حتی با کلنگ و بیل به صورت دستی هم قابل انجام است. برای احداث ساختمان‌های بزرگ و برج‌های بلند نیاز به گودبرداری عمیق است که در این صورت این کار با استفاده از بیل‌های مکانیکی و ماشین‌آلات حفاری انجام خواهد شد. گودبرداری تا جایی انجام می‌شود که از بابت نشست‌های احتمالی زمین اطمینان حاصل گردد؛ در این حالت اصطلاحاً می‌گویند که گودبرداری تا رسیدن به زمین بکر انجام می‌شود.
  • آرماتور بندی و اسکلت بتونی در مراحل صفر تا صد ساختمان

آرماتوربندی یکی از مهم‌ترین مراحل ساخت ساختمان است که اگر به درستی انجام نشود، استحکام ساختمان را مورد تهدید قرار می‌دهد. انواع نیروهایی را که به بتن وارد می‌شود، می‌توان به دو دسته‌ی فشاری و کششی تقسیم‌بندی کرد. استحکام فشاری بتن به مقاومتی گفته می‌شود که بتن در برابر نیروهای وارده عمود از خود نشان می‌دهد. استحکام کششی نیز مربوط به مقاومتی است که در آن نیروها به صورت رفت و برگشتی به بتن وارد می‌شوند. بتن استحکام فشاری بالایی دارد اما در برابر نیروهای کششی بسیار شکننده و ضعیف است.

عملیات آرماتوربندی به عنوان یکی از مهم ترین مراحل صفر تا صد ساختمان دقیقاً به همین منظور انجام می‌گیرد تا مقاومت کششی بتن افزایش یابد. در آرماتوربندی میلگردها به وسیله‌ی جوش یا بست فلزی کنار هم قرار داده شده و باعث می‌شوند تا استحکام کششی بتن افزایش یابد. در حقیقت تمام نیروهای کششی وارده به ساختمان به میلگردها وارد می‌شوند. برای ساختمان بتنی کوچک از آرماتورهایی با قطر ۱۲ میلی‌متر یا کمتر استفاده می‌شود؛ اما برای ساختمان بتنی بزرگ از میلگردهایی با قطر ۱۳، ۱۶ و ۲۰ میلی‌متر استفاده می‌شود.

آرماتوربندی به عنوان یکی از مراحل ساخت ساختمان در ساختمان بتنی مورد اجرا قرار می‌گیرد و از حساسیت ویژه ای برخوردار است؛ به همین دلیل در آرماتوربندی درصد خطا باید تا حد امکان پایین باشد وگرنه تهدیدی برای ایمنی ساختمان محسوب خواهد شد.

 شیوه قرارگیری آرماتورها متفاوت بوده، و به ترتیب زیر اجرا می‌شود:

  • میلگرد راستا (آرماتورهای طولی و عرضی) جهت افزایش مقاومت کششی بتن کار می‌شود.
  • میلگرد ادکا برای تحمل نیروی برشی، و همچنین تحمل لنگرهای مثبت و منفی دو تکیه‌گاه تیر به کار می‌روند.
  • خاموت جهت تحمل نیروهای برشی، گسترش ترک در بتن، و جلوگیری از بیرون زدن میلگردهای طولی در اثر کمان کردن میلگردها به‌کار می‌رود.
  • رکابی در دیوارهای بتنی و برای نگهداری مقاطع طولی و عمودی در بتن ریزی استفاده می‌شود. آنها برای اتصال کامل بین مقاطع فولادی طولی و خاموت و برای افزایش مقاومت برشی خاموت کاربرد دارد.
  • خرک نیز به عنوان نگهدارنده و حفظ فاصله میان دو شبکه میلگرد در بتن ریزی کف ساختمان به‌کار می‌رود.

قالب‌گیری و بتن‌ریزی ساختمان

قالب‌بندی یکی دیگر از مراحل صفر تا صد ساختمان است که در ساختمان بتنی اجرا شده و در آن از قطعه‌های چوبی یا فلزی برای شکل دادن به بتن استفاده می‌کنند. در مرحله‌ی بتن‌ریزی بتن تا قبل از سفت شدن به حالت نرم بوده و احتمال فروپاشیدگی آن وجود دارد؛ به همین خاطر وجود قالب‌ها سبب می‌شود تا بتن شکل خود را تا زمان سفت شدن حفظ کرده و با حفظ انسجام از مقاومت بالایی برخوردار باشد.
در این مرحله قالب‌ها باید با دقت نصب شده و محکم گردند؛ در غیر این صورت ممکن است حین کار در اثر فشارهای وارده باز شده و عملیات بتن‌ریزی را خراب کنند. در ایران استفاده از قالب‌های چوبی برای بتن‌ریزی ساختمان بتنی بیشتر رایج است؛ از آنجایی که تخته‌های قالب در زمان قالب‌گیری ممکن است به بتن خیس بچسبند، سطح آن‌ها را با روغن‌های مخصوص چرب می‌کنند تا از این اتفاق جلوگیری بعمل آید. همچنین چرب کردن سطح تخته‌ها سبب می‌شود تا رطوبت بتن به چوب سرایت نکرده و بتن به طور اصولی محکم شود.
قالب‌گیری نیز در بین مراحل ساخت ساختمان به سهم خود از حساسیت ویژه‌ای برخوردار است؛ برای مثال در هنگام روغن‌کاری قالب‌ها باید دقت شود که روغن به آرماتورها سرایت نکند؛ در غیر این صورت بتن و میلگردها به هم نخواهند چسبید و استحکام ساختمان به خطر خواهد افتادقالب‌بندی برای قسمت‌های مختلف ساختمان به روش‌های معین انجام می‌شود؛ این قسمت‌ها عبارتند از: ستون‌ها، پی‌ها، تیرهای اصلی و سقف و برای تمام آن‌ها باید عملیات قالب‌بندی صورت گیرد.

 بتن ریزی

پس از قالب‌بندی، در مرحله بعدی مراحل صفر تا صد ساختمان به بتن‌ریزی که یکی دیگر از مراحل مقاوم‌سازی سازه می‌رسیم. در بتن‌ریزی باید به قدر کافی دقت شود تا این کار بدون هیچگونه اشتباه انجام شود. پس از بتن‌ریزی و وقتی بتن‌ها شکل گرفتند، قالب‌ها جدا شده و برای اجرای اسکلت آماده‌سازی می‌شود.

 ساخت سقف

پس از اتمام ساخت اسکلت در صفر تا صد ساختمان سازی، به ساخت سقف یا اصطلاحا طاق زنی انجام می‌شود. در هر طبقه سقف یا طاق به چند مربع یا مستطیل تقسیم می‌شود. با استفاده از تیرچه‌ها مربع‌ها را به قطعات کوچکتر تقسیم، و در نهایت این قطعات کوچک را به وسیله آجر پر می‌کنند. البته امروزه از مصالح دیگری هم مراحل ساخت خانه استفاده می‌شود که بسیار سبک‌تر هستند و قابلیت عایق صدا و حرارت را نیز دارند.

دیوارچینی در ساخت ساختمان

پس از تکمیل سقف دیوار چینی صورت می‌گیرد. معمولا دیوارچینی که در ایران با آجر‌ها انجام می‌شود. ولی دیوارچینی‌های مختلفی وجود دارد که یکی از آنها دیوار پیش‌ساخته عایق‌کاری شده است. در پایان اجرای سقف و دیوارچینی، بتن پاشی برای استحکام بیشتر صورت می‌گیرد.

اجرای تاسیسات ساختمان

پس از دیوارچینی در صفر تا صد ساختمان سازی، برای اجرای تاسیسات مانند لوله‌کشی‌های گاز، آب و برق‌کشی اقدام می‌شود. در صورت لزوم لوله آتشنشانی هم اجرا می‌شود.

گچ‌ و‌ خاک روی دیوار

گچ‌ و‌ خاک مرحله‌ای از صفر تا صد ساختمان است که پیش از گچ‌کاری روی دیوار و سقف انجام می‌شود. گچ‌ و‌ خاک در واقع نقش پوشانندگی اتصالات را بر عهده دارد.

نصب چارچوب درها و پنجره‌ها

قدم بعد از گچ‌ و‌ خاک در مراحل صفر تا صد ساختمان، نصب چارچوب درها و قاب پنجره‌هاست؛ که طبق مبحث ۱۹ مقررات ملی ساختمان، پنجره‌ها حتما باید دوجداره باشند تا پایان‌کار ساختمان صادر شود.

 کف‌سازی

کف‌سازی یا همان کف پوشی به اجرای پوشش کف خانه گفته می‌شود، که معمولا از جنس سرامیک، سنگ، کاشی یا چوب هستند.

گچ‌کاری

پس از کف‌سازی، نوبت گچ‌کاری در مراحل صفر تا صد ساختمان است. در این مرحله از ساختمان سازی، دیوارها و سقف تمام اتاق‌ها به جز قسمت‌هایی که کاشی شده‌اند، با گچ پوشانده می‌شود.